Arkadaşlar hepinize selamlar.
Faydalı olacağını düşündüğüm bir konuyu sizlerle paylaşmak istiyorum. Yeni nesil dizel araçlarımızın baş belası olarak bilinen, başımızdan defetmek için mekanik ve yazılımsal iptal yoluna gittiğimiz bir parça. Dizel Partikül Filtresi. Diğer kısaltmalarıyla DPF ya da FAP. Çok kısa olarak dizel partikül filtreleri dizel araçların yanma sonucu ortaya çıkan zehirli atık gazların atmosfere verilmeden önce zararsız ya da insan sağlığına çok daha az zararlı salınmasını sağlayan parçalardır. Katı emisyon standardının vazgeçilmez parçasıdır. Bunlar zaten bildiğimiz hususlar. Subaru dizel araçlarımızda Partikül filtresi hangi yapıdadır ve en çok hangi sebeplerle arıza vermektedir bunlara kısaca değinip başımıza bela açmaması için hangi önlemleri almamız gerekir bunlara bakalım.
Subaru dizel araçlarımızda partikül filtresi katalitik konvertörle aynı kazan içinde turbonun hemen çıkışında motorun hemen önünde yerleşiktir. Kaputu açınca radyatörün önünden doğru aşağı baktığınızda görebilirsiniz. Kazanın turbo çıkışında katalitik konvertör ve hemen arkasında da dizel partikül filtresi bulunmaktadır. Bu tasarımı birçok model uygulamaktadır ancak bazı farklı modellerde dizel partikül filtresi katalitik konvertörden ayrı bir kazan içinde de bulunabilmektedir.
Dizel partikül filtrelerinin kendilerini temizlemek için kullandığı iki yöntem vardır. Birincisi aktif rejenerasyon sistemi. Bu sistemde yakıt hariç bir sıvı ile araç rejerenasyon yapar. Subaru ve birçok modelde ise pasif rejenerasyon sistemi kullanılır. Yani araç siz her devirli kullanıp egzoz sıcaklığını belli bir seviyenin üstüne çıkardığınız durumda partikül filtresi kendini temizler ve bunu yaparken partikül temizliği yapıyorum demez ancak siz egzozdan yoğun gri duman çıktığını görebilirsiniz. Bu yüzden aracın sürekli şehir içinde ve pasif (devirsiz) kullanılması durumlarda partikül filtresi egzoz sıcaklığı yükselemeyeceği için temizlenemez. Bir süre sonra gösterge panelinde partikül lambası yanıp sönmeye başlar. Bu uyarıyı ciddiye alıp bir an önce devirli kullanım yaparak (tabi ki motor ısındıktan sonra) belirli bir süre bu yüksek devri korumak ve araca rejenerasyon yapma fırsatı vermek gerekir.
Bu uyarıyı dikkate almayıp aracı her zamanki gibi devirsiz sürmeye devam edersek bu sefer uyarı lambası sürekli yanacak ve tek başına yanmakla kalmayıp motor arıza lambası, ABS/ESP ikazları yanacak. Aracınızda varsa yokuş kalkış desteği de çalışmayacaktır. Bu ciddi bir uyarıdır. Bu uyarıyı aldığınızda artık kendiniz yüksek devirli sürerek aracın rejenerasyon yapmasını sağlayamazsınız maalesef. Yetkili servisin ya da rejenerasyon yapabilecek bir OBD bağlantısına ve programına sahip özel servisin yolu göründü demektir.
Yukarıda yazdıklarım rutin kullanma koşullarında başımıza gelebilecek durumlar. Bir de bazı özel durumlarda partikül filtresi çok çabuk dolar ve önlem alınmazsa sonuç yenileneme ya da iptaline kadar gider.
1. Turbo basınç hattında basınç kaybı : Aslında özetle basınçlı havayı manifolda ileten turbo hortumlarında bir kaçak, yırtılma olması durumunda motor gaz tepkilerinize cevap verebilmek için haddinden fazla zengin karışım yapacaktır. Bu zengin karışım önce katalitik konvertörü sonra da dizel partikül filtresini kısa sürede dolduracaktır. Üstelik siz araç gitmiyor diye daha da fazla bastıkça sorun daha da büyüyecektir. Bu nedenle düzenli olarak turbo hortumları gözle ve ışıkla kontrol edilmelidir. Başlarda ufak basınç kayıpları anlaşılamasa da iyice ayyuka çıkan bir sorun haline gelmeye başladığında geç kalınmış olabiliriz.
2. Bakım yapıldığında yağ sayacının sıfırlanması Subaru'da çok elzem bir konudur. Yetkili servislerde yapılan bakımlarda muhakkak bu yapılıyordur ancak özel servislerde ya da sıradan bir yağ bakımı yapan usta bunu teknik ya da teorik bilgi eksikliği nedeniyle yapamayabilir. Bu sayaç sıfırlanmadığında araç yağın değişmediğini ve bu nedenle rejenerasyon yapılamadığını lambayı yanıp söndürerek bize anlatmaya çalışır. Bu durumu yukarıda bahsettiğimiz rejenerasyon yapman lazım artık uyarısıyla karıştırmak mümkündür. Çünkü her ikisi de aynı şekilde yanmaktadır. Eğer siz yağ sayacının sıfırlanma mevzusunu bilmiyorsanız ne kadar devirli sürerseniz sürün araç rejenerasyon yapmayacak ve bu ışığı söndürmeyecektir. Rejenerasyon yapmadığı için de bir süre sonra partikül filtresi iyice dolacak ve tüm ışıkları yakarak servise gitmenizi sağlayacaktır.
Arkadaşlar partikül filtresininin değişimi tek başına yapılamıyor. Artık geri dönülemeyecek hale geldi ve siz yenisini almak istiyorsunuz. Böyle bir duruma düşmenizi asla istemem. Katalitik konvertör ile birlikte satın almak zorundasınız. Yani kazanı komple almak zorundasınız. Geçen yıl aracımı aldığımda başıma gelen bir olay vesilesiyle sormuştum. 17.000 TL fiyatı var. Bu yüzden aman diyeyim partikül filtrenizin sağlıklı çalışması için sürüş şeklinizi ayarlayın. Arada sırada muhakkak aracı yüksek devirlerde kullanın. Uzun yolda aracı yüksek vites 90-100'e sabitleyip 300-500 km yol yapmayın. Arada devri 2500-3000 civarına çıkartıp aracın rejenerasyon yapmasına imkan verin.
Son olarak bakımı ben yetkili serviste yapmayacağım. Bu yağ sayacı (bakım sayacı) sıfırlamayı nasıl yapabilirim diyorsanız. İşte cevabı:
1- Aracı çalıştırıp normal rölanti devrinde (idle) çalışmasını bekliyoruz.
2- Fren pedalına basılı tutuyoruz.
3- 4 sn içinde arka cam rezistans tuşuna bas (aç).
4- 4 sn içinde park lambalarını aç.
5- 4 sn içinde arka cam rezistans tuşuna bas (kapa).
6- 4 sn içinde park lambalarını kapat.
7- 4 sn içinde arka cam rezistans tuşuna bas (aç).
8- 4 sn içinde park lambalarını aç.
9- 4 sn içinde arka cam rezistans tuşuna bas (kapa).
10- 4 sn içinde park lambalarını kapat.
11- Fren pedalını bırakıyoruz.
İşlem başarılı olduğunda kızdırma buji lambası 5 sn boyunca yanıp sönecektir.
30 sn bekliyoruz ve kontağı kapatıyoruz.
Konuyla ilgili oldukça tecrübem oldu ancak onları yazmak çok uzun zaman alır. Kendi aracımda maalesef önceki sahibi zamanından gelen kullanım alışkanlıkları, özel servis uygulamaları sonucu katalitik konvertör ve partikül filtresini mekanik ve yazılımsal olarak iptal etmek zorunda kaldım. Başlarda çok canım sıkan bir konuydu. Son Ankara ziyaretimde duman ve kokuyu kesmesi, emisyon muayenesinden geçebilmek için kazan içine tel filtre (20 cm uzunluğunda) koydurdum. Tel filtreler eski zaman kamyon ve otobüslerde kullanılan dumanı azaltmak amacıyla kullanılan ara eleman gibi bir malzeme. Isındığında egzoz gazlarıyla tepkimeye girip duman ve kokuyu kesmeye yardımcı oluyor. Motor iyice ısındığında yani egzoz gaz sıcaklığı yükseldiğinde katailtik ve partikül filtresi olmamasına rağmen hiçbir şekilde duman atmıyor araç ancak motor henüz soğuk ya da yeni ısınmaya başlarken bindirme yaparsanız eskiye oranla baya az duman gözlemlediğimi belirtmek isterim.
Faydalı olacağını düşündüğüm bir konuyu sizlerle paylaşmak istiyorum. Yeni nesil dizel araçlarımızın baş belası olarak bilinen, başımızdan defetmek için mekanik ve yazılımsal iptal yoluna gittiğimiz bir parça. Dizel Partikül Filtresi. Diğer kısaltmalarıyla DPF ya da FAP. Çok kısa olarak dizel partikül filtreleri dizel araçların yanma sonucu ortaya çıkan zehirli atık gazların atmosfere verilmeden önce zararsız ya da insan sağlığına çok daha az zararlı salınmasını sağlayan parçalardır. Katı emisyon standardının vazgeçilmez parçasıdır. Bunlar zaten bildiğimiz hususlar. Subaru dizel araçlarımızda Partikül filtresi hangi yapıdadır ve en çok hangi sebeplerle arıza vermektedir bunlara kısaca değinip başımıza bela açmaması için hangi önlemleri almamız gerekir bunlara bakalım.
Subaru dizel araçlarımızda partikül filtresi katalitik konvertörle aynı kazan içinde turbonun hemen çıkışında motorun hemen önünde yerleşiktir. Kaputu açınca radyatörün önünden doğru aşağı baktığınızda görebilirsiniz. Kazanın turbo çıkışında katalitik konvertör ve hemen arkasında da dizel partikül filtresi bulunmaktadır. Bu tasarımı birçok model uygulamaktadır ancak bazı farklı modellerde dizel partikül filtresi katalitik konvertörden ayrı bir kazan içinde de bulunabilmektedir.
Dizel partikül filtrelerinin kendilerini temizlemek için kullandığı iki yöntem vardır. Birincisi aktif rejenerasyon sistemi. Bu sistemde yakıt hariç bir sıvı ile araç rejerenasyon yapar. Subaru ve birçok modelde ise pasif rejenerasyon sistemi kullanılır. Yani araç siz her devirli kullanıp egzoz sıcaklığını belli bir seviyenin üstüne çıkardığınız durumda partikül filtresi kendini temizler ve bunu yaparken partikül temizliği yapıyorum demez ancak siz egzozdan yoğun gri duman çıktığını görebilirsiniz. Bu yüzden aracın sürekli şehir içinde ve pasif (devirsiz) kullanılması durumlarda partikül filtresi egzoz sıcaklığı yükselemeyeceği için temizlenemez. Bir süre sonra gösterge panelinde partikül lambası yanıp sönmeye başlar. Bu uyarıyı ciddiye alıp bir an önce devirli kullanım yaparak (tabi ki motor ısındıktan sonra) belirli bir süre bu yüksek devri korumak ve araca rejenerasyon yapma fırsatı vermek gerekir.
Bu uyarıyı dikkate almayıp aracı her zamanki gibi devirsiz sürmeye devam edersek bu sefer uyarı lambası sürekli yanacak ve tek başına yanmakla kalmayıp motor arıza lambası, ABS/ESP ikazları yanacak. Aracınızda varsa yokuş kalkış desteği de çalışmayacaktır. Bu ciddi bir uyarıdır. Bu uyarıyı aldığınızda artık kendiniz yüksek devirli sürerek aracın rejenerasyon yapmasını sağlayamazsınız maalesef. Yetkili servisin ya da rejenerasyon yapabilecek bir OBD bağlantısına ve programına sahip özel servisin yolu göründü demektir.
Yukarıda yazdıklarım rutin kullanma koşullarında başımıza gelebilecek durumlar. Bir de bazı özel durumlarda partikül filtresi çok çabuk dolar ve önlem alınmazsa sonuç yenileneme ya da iptaline kadar gider.
1. Turbo basınç hattında basınç kaybı : Aslında özetle basınçlı havayı manifolda ileten turbo hortumlarında bir kaçak, yırtılma olması durumunda motor gaz tepkilerinize cevap verebilmek için haddinden fazla zengin karışım yapacaktır. Bu zengin karışım önce katalitik konvertörü sonra da dizel partikül filtresini kısa sürede dolduracaktır. Üstelik siz araç gitmiyor diye daha da fazla bastıkça sorun daha da büyüyecektir. Bu nedenle düzenli olarak turbo hortumları gözle ve ışıkla kontrol edilmelidir. Başlarda ufak basınç kayıpları anlaşılamasa da iyice ayyuka çıkan bir sorun haline gelmeye başladığında geç kalınmış olabiliriz.
2. Bakım yapıldığında yağ sayacının sıfırlanması Subaru'da çok elzem bir konudur. Yetkili servislerde yapılan bakımlarda muhakkak bu yapılıyordur ancak özel servislerde ya da sıradan bir yağ bakımı yapan usta bunu teknik ya da teorik bilgi eksikliği nedeniyle yapamayabilir. Bu sayaç sıfırlanmadığında araç yağın değişmediğini ve bu nedenle rejenerasyon yapılamadığını lambayı yanıp söndürerek bize anlatmaya çalışır. Bu durumu yukarıda bahsettiğimiz rejenerasyon yapman lazım artık uyarısıyla karıştırmak mümkündür. Çünkü her ikisi de aynı şekilde yanmaktadır. Eğer siz yağ sayacının sıfırlanma mevzusunu bilmiyorsanız ne kadar devirli sürerseniz sürün araç rejenerasyon yapmayacak ve bu ışığı söndürmeyecektir. Rejenerasyon yapmadığı için de bir süre sonra partikül filtresi iyice dolacak ve tüm ışıkları yakarak servise gitmenizi sağlayacaktır.
Arkadaşlar partikül filtresininin değişimi tek başına yapılamıyor. Artık geri dönülemeyecek hale geldi ve siz yenisini almak istiyorsunuz. Böyle bir duruma düşmenizi asla istemem. Katalitik konvertör ile birlikte satın almak zorundasınız. Yani kazanı komple almak zorundasınız. Geçen yıl aracımı aldığımda başıma gelen bir olay vesilesiyle sormuştum. 17.000 TL fiyatı var. Bu yüzden aman diyeyim partikül filtrenizin sağlıklı çalışması için sürüş şeklinizi ayarlayın. Arada sırada muhakkak aracı yüksek devirlerde kullanın. Uzun yolda aracı yüksek vites 90-100'e sabitleyip 300-500 km yol yapmayın. Arada devri 2500-3000 civarına çıkartıp aracın rejenerasyon yapmasına imkan verin.
Son olarak bakımı ben yetkili serviste yapmayacağım. Bu yağ sayacı (bakım sayacı) sıfırlamayı nasıl yapabilirim diyorsanız. İşte cevabı:
1- Aracı çalıştırıp normal rölanti devrinde (idle) çalışmasını bekliyoruz.
2- Fren pedalına basılı tutuyoruz.
3- 4 sn içinde arka cam rezistans tuşuna bas (aç).
4- 4 sn içinde park lambalarını aç.
5- 4 sn içinde arka cam rezistans tuşuna bas (kapa).
6- 4 sn içinde park lambalarını kapat.
7- 4 sn içinde arka cam rezistans tuşuna bas (aç).
8- 4 sn içinde park lambalarını aç.
9- 4 sn içinde arka cam rezistans tuşuna bas (kapa).
10- 4 sn içinde park lambalarını kapat.
11- Fren pedalını bırakıyoruz.
İşlem başarılı olduğunda kızdırma buji lambası 5 sn boyunca yanıp sönecektir.
30 sn bekliyoruz ve kontağı kapatıyoruz.
Konuyla ilgili oldukça tecrübem oldu ancak onları yazmak çok uzun zaman alır. Kendi aracımda maalesef önceki sahibi zamanından gelen kullanım alışkanlıkları, özel servis uygulamaları sonucu katalitik konvertör ve partikül filtresini mekanik ve yazılımsal olarak iptal etmek zorunda kaldım. Başlarda çok canım sıkan bir konuydu. Son Ankara ziyaretimde duman ve kokuyu kesmesi, emisyon muayenesinden geçebilmek için kazan içine tel filtre (20 cm uzunluğunda) koydurdum. Tel filtreler eski zaman kamyon ve otobüslerde kullanılan dumanı azaltmak amacıyla kullanılan ara eleman gibi bir malzeme. Isındığında egzoz gazlarıyla tepkimeye girip duman ve kokuyu kesmeye yardımcı oluyor. Motor iyice ısındığında yani egzoz gaz sıcaklığı yükseldiğinde katailtik ve partikül filtresi olmamasına rağmen hiçbir şekilde duman atmıyor araç ancak motor henüz soğuk ya da yeni ısınmaya başlarken bindirme yaparsanız eskiye oranla baya az duman gözlemlediğimi belirtmek isterim.
![[Resim: 2018-12-27-23-38-13.png]](https://i.ibb.co/Jq0HxMY/2018-12-27-23-38-13.png)
