Sigarayı bırakmanın yolları nelerdir?
Kansere, felce ve kalp hastalıklarına sebep olan bu alışkanlıktan kurtulmak kolay olmayabilir; ancak gereklidir. Peki nasıl kurtuluruz? Biraz yol göstermeye çalışalım.
Tek bir adedinde 4 binden fazla kimyasal madde bulunduran sigara, Dünya Sağlık Örgütü’ne göre ‘tedavi edilmesi gereken bir hastalık!’ DSÖ dünya genelinde sigara kullanımındaki artışın son yıllarda ürkütücü olduğunu belirtirken, buna karşın hastalık kapıyı çalmadan sigarayı bırakan ve sağlıklı bir yaşam için kolları sıvayanların varlığı da umut veriyor.
Saatte 200-250 km hızla ve 100 derecenin üzerinde sıcaklıkla dumanının ağız içine çarpmasıyla ağız, dil, yemek borusu, solunum yolları, akciğerler ve mideye ulaşır. Dumanının içinde bulunan zararlı maddeler saniyeler içinde kan damarları, kalp, beyin, böbrekler, mesane gibi pek çok organa ulaşarak zarar vermeye başlar.
Sigara içenlerde bilinenin aksine sadece akciğer kanseri olmaz. Son yıllarda dikkatleri toplayan önemli bir kanser türü mesane kanserlerinin önemli oranda sebebi sigaradır. Sigarayla aldığımız kimyasalların büyük bölümü vücuttan idrar yoluyla atılır.
Mesane kanser hücreleri incelendiğinde sigaranın sebep olduğu bu hasarı normal hücrelerin tüm faaliyetlerini belirleyen DNA içeriğini bozarak yaptığı tespit edilmiştir. Sigara dumanına maruz kalınan süreyle orantılı olarak artan DNA hasarları özellikle bazı bozulmalara neden olarak, hücrelerin sekil ve karakter değişiklikleriyle tümörleşme eğilimlerine girmesine sebep olur ve ardından kanserli hücre yığınları oluşur.(Nobel ödülü alan Prof Dr Aziz Sancar ‘ın çalışması bu DNA hasarı ile ilgiliydi hatırlarsınız.)
Pasif içiciliğe dikkat!
Hayatınızda hiç sigara içmemiş olsanız bile, yıllarca pasif sigara dumanına maruz kalmanızın da başta kanser olmak üzere pek çok rahatsızlığa yakalanmanıza neden olabileceğini bilmelisiniz. Sigara içildiğinde havaya iki tür duman yayılır: Birincisi doğrudan sigaradan karışan ve daha tehlikeli olan dumandır. İkincisi ise; sigara içen kişinin solunumla havaya verdiği dumandır. Bu her iki tip dumana maruz kalmanız, yüksek konsantrasyondaki pek çok tehlikeli maddeyi solumanıza neden olur.
Üzerinizden saçınızdan derinizden sigaranın kimyasal etkileri taşınır.Balkonda içtim,camı açtım vs olmaz yetmez.
Pasif içicilik özellikle bebekler ve çocuklar için daha tehlikelidir. Ebeveyn olarak sigara içmeniz çocuklarınızın; astım başta olmak üzere öksürük, soğuk algınlıkları, orta kulak enfeksiyonları, pnömoni ve bronşit gibi solunum yolu hastalıklarına daha kolay yakalanmalarına neden olacaktır. Ayrıca çocuğunuza kötü bir örnek olarak onun da yetişkinlik döneminde bir sigara tiryakisi olmasını sağlarsınız
Bir başkasının sağlığını hele de lafa gelince uğruna ölmeyi göze alacak kadar kıymet verdiğiniz çocuklarınıza bu kötülüğü yapıyorsanız kendinizi bir kez daha sorgulayın.
Sigara içiyorsanız;
• Nefesiniz kötü kokar
• Dişleriniz istediğiniz gibi beyazlamaz
• Diliniz doğru dürüst tat almaz
• Çocuğunuz sizi öperken yüzünü buruşturur
• Akciğer kanserine ve diğer bazı kanserlere eğiliminiz artar
• İnatçı öksürük, nefes darlığı, uyku problemleri ve çabuk yorulma görülür
• Cildinizde erken yaşlanma, erken kırışıklıklar ve kuruma ve pullanma başlar
• Amfizem, pnömoni, bronşit ve diğer solunum yolları enfeksiyonları ile akciğer rahatsızlıkları gelişebilir
İşte içtiğiniz sigaranın içindekiler:
• Boya sökücü etkili aseton
• Öldürücü zehirler olan siyanür ve arsenik
• Çakmak gazında bulunan bütan gazı
• Roket yakıtlarında bulunan metanol
• Akü yapımında kullanılan kadmiyum
• Toksik bir madde olan naftalin
• Kimya sanayinde ve temzilik maddelerinde kullanılan amonyak
• Eroinden daha güçlü bir bağımlılık yapıcı etkiye sahip olan nikotin.
• Böcek ilaçlamada kullanılan DDT
• Kanserojen maddeler (aromatik hidrokarbonlar, aromatik aminleri aldehitler ve nitroz aminler)
• Diğerleri: karbonil sülfid, benzen, toluen, karbondioksit, formaldehit, fenol, nitrojenoksit, formik asit...
Bunlar sigarada bulunan 4 binden fazla zehirli maddenin sadece birkaçıdır.
DSÖ’ye göre ‘tedavi edilmesi gereken bir hastalık!’
Sigaranın zararlarının en fazla ve en hızlı solunum sisteminde görüldüğünü, Dünya Sağlık Örgütü’nün en son verilerine göre tüm kanserlerin dörtte birinin nedeninin sigaradır. Dünya Sağlık Örgütü sigara içmeyi tedavi edilmesi gereken bir hastalık olarak kabul etmektedir. Sigara içmediği halde pasif olarak dumanına maruz kalanlarda da kanser ve kalp hastalığı riskinin arttığı gösterilmiştir. En ölümcül olan akciğer kanserinin yüzde 90 nedeni sigara kullanımıdır. Sigara içenler içmeyenlere oranla 20 kat daha fazla akciğer kanseri olma riskine sahiptir. Günlük bir paket sigara tüketen bir kişide kansere yakalanma riski 10 kat fazla iken iki paket sigara içenlerde bu risk 25 kata çıkmaktadır
15 yıl sigara içmiş aynı yaş ve cinsiyette iki kişi üzerinden yola çıkarsak. sigarayı içmeye devam etmesiyle kişinin kendi yaşıtlarına göre yaşam süresi 15 yıl kısalıyor
Sigarayı bırakınca vücudumuzda yaşanan değişimler nelerdir?
İlk 20 dakikada:
Sigarayı bırakan kişinin vücudunda ilk dakikalardan itibaren farklılıklar başlıyor. Sağlıklı bir insanın nabzı normalde dakikada 80-100 kere atarken, sigara içen kişilerde nabız atımı 100’ün üzerine çıkarak yüksek tansiyon gibi ciddi bir soruna neden olabiliyor. Oysa sigarayı bıraktıktan sonra ilk 20 dakikada kan basıncı ve nabız normale dönüyor. El ve ayaklardaki ısı artışı da düzeliyor. Tansiyon normal sınırlara yaklaşıyor.
İlk 8 saatte:
Nefesteki kötü koku, kandaki oksijen ve karbonmonoksit düzeyi 8 saatte normale dönüyor.
1. günün sonunda:
Kalp krizi riski 24 saat içinde azalmaya başlıyor.
2. günün sonunda:
Tat alma ve koku duyusu 48 saatte artmaya başlıyor.
3. günün sonunda:
Sigarayı bırakan kişi nefes darlığı sorununun azalmaya başladığını ve nefes almasının kolaylaştığını 3 gün içinde hissetmeye başlıyor. Kandaki karbonmonoksit gazı azalmaya başladığı için halsizlik ve baş ağrısı gibi sorunlar da azalıyor.
2-12 hafta sonunda:
Sigarayı bıraktıktan 2-12 hafta içinde dolaşımı düzelmeye başlıyor, öksürük şikayeti varsa azalıyor, balgam sorunu yarı yarıya azalıyor. Bağışıklık sistemi güçlenmeye başlarken yürümesi kolaylaşıyor ve akciğer fonksiyonları düzelmeye başlıyor.
3-9 ay içinde:
Bırakmayı takiben 3-9 ay içinde öksürük ve nefes darlığı azalıyor, enfeksiyon riski azalıyor ve enerjisinde artış hissediyor.
1 yıl sonra:
Bir yıl sonra kalp hastalığına yakalanma ve kalp krizi riski yarı yarıya azalıyor.
5 yıl sonra:
Beş yıl sonra KOAH riski yarı yarıya azalıyor ve felç riski azalmış oluyor.
10 yıl sonra:
Dudak, trakea, özefagus kanseri riski 10. yılın sonunda yarı yarıya azalmış oluyor.
15 yıl sonra:
15 yılın sonunda kalp damar hastalık riski hiç içmemiş kişiyle eşit hale geliyor.
15-20 yıl sonra:
Akciğer kanseri riski ise 15-20 yıl sonra yüzde 50-90 oranında azalıyor.
SİGARAYI BIRAKMANIZ İÇİN 10 ÖNEMLİ NEDEN!Sigaranın bu 10 zararını öğrendi...10 ÖLÜMCÜL HASTALIKTAN 6’SININ SEBEBİ SİGARA Dünya genelinde tütün kullanımın...
Sigara nasıl bırakılır?
Nikotin sakızları ve bantları
Bu tedavinin temeli, kişinin tükettiği sigara miktarına göre belirlenen nikotin bandının vücuda yapıştırılmasına dayanıyor. Bu bantlardaki nikotin miktarı da giderek azaltılıyor. Nikotin bantlarının kalbe zarar verdiğine dair söylemler var, ancak bunlar doğru değil. Siz günde 20 sigara içiyorsanız, bunun yerine verilen bant çok daha az nikotin içeriyor. Tek başına davranışsal tedavilerle sigarayı bırakma başarısı yüzde 15-20 seviyesinde kalırken, bu tedavilerin nikotin ile birleştirilmesinde oran yüzde 30’a çıkıyor.
Bupropiyon
Bir çalışma sırasında Vietnam gazilerine verilen bupropiyon etken maddeli antidepresanların, sigara ve alkolden alınan keyfi azalttığı belirlendi. Nikotin reseptörleri (dış ortamdan ya da organizmanın içinden gelen değişik yapıdaki uyarıları algılayıp, sinir lifleri aracılığıyla merkezi sinir sistemine ileten anatomik yapılar), sigara içildiğinde beyinde oluşarak, mutluluk hormonları olarak bilinen dopamin ve noradrenalin salgılanmasına yol açıyor. Vücut bu hormonları kullanıyor, aynı yerden geri alıyor, tekrar temizliyor ve yeniden kullanıyor. Geri alma yerleri de ‘reuptake kapıları’ oluyor. Bupropiyon ise bu kapıları yavaşlatıyor. Geri alım yavaş olunca, beyinde daha çok bulunuyorlar ve etkileri de uzun sürüyor.
Vareniklin
Kişi sigara içince nikotin, beyindeki nikotin reseptörlerine bağlanıyor ve onların sayısının giderek artmasına yol açıyor. Bu durum da bağımlılığı pekiştiriyor. Nikotin reseptörleri canlılar ve çoğalıyorlar. Vareniklin ise reseptörlere bağlanıyor ve daha az dopamin salgılanmasını sağlıyor, böylece yeni nikotin reseptörü uyarısı yapmıyor. Nikotin reseptörünün ömrü 15 gün. Bu ilaçla, nikotin reseptörlerinin çoğalmasının engellenmesi ve yaklaşık 20 gün içinde kişinin hiç sigara içmediği zamana dönmesi amaçlanıyor.
Yöntemleri farklı olsa da tüm tedavilerin birkaç ortak noktası bulunuyor. Bunlardan ilki tedavi süresi… Hap alımı şeklindeki tedavilerin en az 8 hafta sürdürülmesi, gerektiğinde sürenin 12 haftaya çıkartılması öneriliyor.
Yukarda bahsi geçen iki ilaç sağlık bakanlığının sigara bırakma polikliniklerinde ücretsiz olarak veriliyor. Zaman zaman tükene biliyor. Lakin poliklinik hizmeti verilmeye devam ediliyor. Bu durumda da ilacı paranızla alabiliyorsunuz. Çok ucuz değil. Aylık kullandığınız sigara parasından fazla da değil.
Yeni davranış biçimleri geliştirin
Sigarayı bırakmada en önemli kurallardan biri de yeni davranış biçimleri geliştirmek oluyor. Sigara içme ihtiyacı hissedildiğinde yapılacak birkaç hareket, bu zararlı alışkanlıktan kurtulmayı kolaylaştırıyor.
Bunlardan bazıları:
· Bol bol su için.(Etkili ve faydalı bir yönten. Her aklınıza geldiğinde 1-2 bardak su için)
· Bulunduğunuz ortamı sık sık havalandırın.
· Önünüzde çokta kolay olmayan bir süreç olduğunu bilin ve baş etme yollarını oluşturun.
· Geçmiş başarılarınızı düşünün ve motivasyonunuzu artırın.
· İşinize odaklanamadığınızı düşündüğünüzde iki dakika soluklanın ve yeniden başlayın.
· Kül tablalarını ortadan kaldırın.
· Sigarayı bırakmaya karar verdiğiniz an, içtiğiniz markayı değiştirin.
· Kullandığınız parfümü değiştirin. Çünkü sigara kokusu ile birleşen parfüm, kişisel bir özelliğiniz haline geliyor.
· Arkadaşlarınızdan size destek olmalarını isteyin.
· “Niye sigara içiyorsunuz? Niye bırakmak istiyorsunuz?” sorularını cevapladığınız bir liste oluşturun. Sigara içmek istediğinizde o listeye göz atın.
· Sigara-kahve, sigara-çay ve sigara-rakı gibi ikilileri saptayarak, bunları ‘sigarasız’ yapmayı deneyin.
· Tespih ve stres topu kullanımının yardımcı olabileceğini unutmayın.
· Sigarayı bıraktığınız günü, doğum günü gibi özel bir gün olarak belirleyin. Böylece kutlamak için iyi bir nedeniniz olsun.
BU BESİNLER SİGARAYI BIRAKMANIZA YARDIMCI OLUYOR 1-7 Mart Yeşilay Haftası öncesin...NİKOTİNİ ATAN BESİNLER Sigara tiryakilerinin dikkatine!...
Bir kere başardığınızda sağlığınız gözle görülür biçimde düzelmeye başlar. Sigara içmediğiniz ilk 24 saatte, kalp krizi riskiniz azalmaya başlar. Peki, bu alışkanlığa sonsuza dek elveda demenin yolu nedir?
Farkındalık meditasyonu
Araştırmalara göre, meditasyon yapmak sigara alışkanlığından kurtulmaya yardımcı oluyor – denemediğiniz anlarda bile.
Pazartesi günü başlayın
Google’ın yaptığı bir araştırma, sigara içenlerin alışkanlıktan kurtulma yollarını hafta başında daha çok araştırdıklarını gösteriyor. “Sigara bırakma” gibi aramalar en çok pazartesi günleri yapılıyor.
Spor salonuna gidin
Egzersiz, serotonin ve dopamin salgılarının artışı sebebiyle, nikotin ihtiyacınızı azaltır.
Sigara içmeyi kötü kokularla ilişkilendirmeyi öğrenin
Yapılan bir araştırmaya göre, sigara, beyin tarafından kötü bir kokuyla bağdaştırıldığında daha az çekici oluyor. Beyindeki davranışsal değişim uyurken de ortaya çıkabiliyor.
Eski tiryakilerin bulunduğu reklamları izleyin
Eski tiryakilerden tavsiyelerin gösterildiği reklamlar sayesinde binlerce kişi sigarayı bırakıyor.
Yogaya başlayın, rahatlama tekniklerini deneyin
Sigara genellikle stresten kurtulmanın bir yolu olarak görüldüğünden, aynı etkiyi yaratacak rahatlama tekniklerini denemekte fayda var.
Doğal şeyler yiyin
Meyve ve sebze atıştırmalıkları tiryakileri, tütünsüz bir hayat tarzına yönlendiriyor.
Ağırlık kaldırın
Araştırmalar 12 haftalık bir ağırlık programı uygulayan tiryakilerin sigarayı bırakma başarı oranlarının iki katına çıktığını gösteriyor.
Evcil hayvanlarınızı düşünün
Yapılan araştırmalar, sigara içerek yalnız kendi sağlığınızı değil, aynı zamanda evcil hayvanınızı da tehlikeye attığınızı gösteriyor. Kedilerin ve köpeklerin yanında sigara içmek, çeşitli kanser risklerini önemli ölçüde artırıyor.
Danışmanlık hizmetlerini kullanın
Grup, bireysel ya da telefon danışmanlıklar sigarayı bırakma şansınızı en az %11 oranında artırıyor.
Bir anda bırakın
Araştırmalara göre, her 10 içiciden 9’u sigarayı bir anda hayatlarından tamamen çıkararak bırakıyor. Yan etkileri daha yoğun; ancak daha kısa süreli oluyor.
Yeni bir hobi edinin
Heyecan verici aktivitelerle uğraşmak, nikotinin de tetiklediği beyindeki ödül bölümünü harekete geçiriyor.
Hipnoza bir şans verin
Hipnozun sigara tiryakileri üzerindeki etkisi hakkında çok güçlü kanıtlar yok; ancak bu metot üzerinde uygulanan çalışmalar son derece pozitif. Denemeye değer.
Neden bırakmak istediğinizi yazın
Bir şeyleri not etmek, onları daha iyi hatırlamamızı sağlar. Sigarayı bırakma sebeplerinizi bir yere yazarak ve böylelikle sürekli hatırlayarak kendinizi cesaretlendirebilirsiniz.
Tekrar edin ;Ben bu kadar zayıf mıyım? Nelerle baş ettim hayatta?
O tek nefesi rahatça alabilmenin dünyalara değdiği nice önek görmüş birisi olarak söylüyorum.Yapamam zannettiği neleri başarıyor insan mecbur kalınca.
Hayatında 4 saat bile sigara içmeden duramamış arkadaşım kanser olduğunu öğrendiğinde bırakmaya kalktı. Bıraktı da.hem de dünya yıkılmış ve altında kalmışken. Hani yapamazdı? Demekki oluyormuş. Ama çok geçti artık. Erken teşhis tedavi onlarada fazla itibar etmeyin. Her kanser türü için geçerli değil onlar. Sigaraya bağlı gelişen küçük hücreli akciğer kanserlerinde teşhis konduğu an zaten yayılmıştır. Cerrrahi dahi uygulamazlar. Çok hızlı yayılır. Yetişemezsiniz.Ne yazıkki kaçınılmaz son bellidir.
Sevdiklerinizle sağlıklı uzun bir ömür diliyorum.
Ek Not:
Bu gün aynı konuyla ilgili bir haber daha yayımlandı.
Tek tip kıyafet giyecekmiş sigara paketleri
Sağlık Bakanı Ahmet Demircan, sigara paketlerinde 'tek tip' uygulamasına gidileceğini duyurarak, "Önümüzdeki günlerde kamuoyuyla paylaşacağız. Paketler, reklam unsuru oluşturmamalı. Kolay ulaşılmamalı. İnsanlarda bu işi alma ihtiyacı doğuracak, kullananların aklına düşürmemeli. Bunun için her türlü tedbiri almalıyız" dedi.
http://finans.mynet.com/haber/detay/ekon...or/146567/